Heb je je wel eens afgevraagd waarom je alleen maar abstracts krijgt (de korte inhoud), maar meestal niet het héle onderzoek te lezen krijgt - en dus zelf niet kan checken hoe 'ernstig' een onderzoek eigenlijk is gebeurd?
Het ligt niet aan de wetenschappers zelf. Of misschien toch wel.
Onderzoek zit meestal achter slot en grendel als het gepubliceerd is in
een van de Reed Elsevier-bladen (of een andere uitgever, maar Elsevier
is de grootste). Bij Elsevier gepubliceerd geraken betekent dat je het
"maakt" als wetenschapper, want Elsevier checkt heel grondig of alles
wel klopt wat daar staat en heeft hoe onderzoek-papers eruit zien
gestandardiseerd. Bovendien heeft Elsevier, precies omdat ze zoveel
'ernstig' onderzoek publiceren, een heel grote database die ook
makkelijk te gebruiken is als je wetenschapper of student bent. Het belang van je onderzoek (en dus van jou als wetenschapper) wordt gemeten aan de hoeveelheid 'citations'
die je hebt (verwijzingen naar jouw onderzoek in ander onderzoek), dus
zo'n database is erg belangrijk.
Elsevier
heeft dus bijna een monopolie op het gebied van het publiceren van
research, maar dat betekent dat wetenschappers hun copyright gratis
moeten afstaan aan Elsevier om in die bladen gepubliceerd te geraken.
Jouw
en mijn belastinggeld wordt dus via dat gratis aan hen gegeven
onderzoek doorgesluisd naar Elsevier, dat het laat nakijken voor peer
review door andere wetenschappers die op hun beurt niet door Elsevier
worden betaald, maar met belastinggeld.
Bovendien verdient Elsevier
een gruwelijke hoeveelheid aan elk pdfje dat iemand zonder abonnement opvraagt, $35 kost
zoiets makkelijk (een researcher mag nauwelijks zélf zo'n kopietje van
z'n eigen research doorsturen). Om een idee te krijgen van wat zo'n abonnement dan wel kost: Animal Behavior (waarin veel paardenonderzoek verschijnt) kost zo'n $1.500/jaar, en dat is maar een klein maandblad - er is een medisch tijdschrift dat $91.000 kost.
Wetenschappers doen het zichzelf
dus een beetje aan, maar het is erg moeilijk om tegen de stroom in te
roeien, en dus is het een vicieuze cirkel want ook de politiek houdt
zich hier niet mee bezig.
Er komt langzaam aan verweer tegen (een
aantal bekende wetenschappers beginnen te weigeren nog bij Elsevier te
publiceren), maar er is nog een heel eind te gaan. Ze worden gelukkig nu
een beetje geholpen door Elsevier zelf, dat nogal wat stomme dingen aan
het doen is. Zo steunden ze de nu gekelderde Amerikaanse anti-piracy wet
(en dat voor publiek onderzoek!), mixten gesponsord onderzoek (zelfs
fake onderzoek dat in feite advertenties waren voor geneesmiddelen) met
'ernstig' onderzoek zonder dat duidelijk aan te geven, boden
$25/bijdrage aan voor gunstige kritiek op Amazon en zijn al bij al vergeten dat het
afhankelijk is van het vertrouwen van de wetenschappers voor z'n eigen
inhoud.
Zo komt het dus dat ik zelf héél veel pdfs heb (omdat
mijn dochter student is en ze kan krijgen via het abonnement van haar
universiteit - die zelf duizenden euros per jaar betaalt voor gelimiteerde
toegang) maar ze niet mag aanbieden op mijn website (aan
jullie dus), omdat ik dan een misdrijf bega (en Elsevier heeft openbare
bibliotheken (!) vervolgd omdat ze wél pdfs meegaven). De pdfs die er
wél staan, zijn dus alleen degenen die openbaar op het net te vinden
zijn.
Mijn bescheiden verzameling paarden-onderzoek is te vinden op www.ingeteblick.be -> research.